مغلطه مقایسه مع الفارق (Faulty Comparison) ، مغلطه به زبان آدمیزاد (120) - وبلاگ ماریانا

به گزارش وبلاگ ماریانا، تعریف: مغلطه مقایسه مع الفارق موقعی پیش می آید که شخصی دو چیز نامربوط را با هم مقایسه کند. معمولاً هدف از انجام این کار نامطلوب جلوه دادن یکی از دو عنصر مقایسه شونده است.

معادل انگلیسی: Faulty Comparison

معادل های جایگزین: مقایسه بیخود، مقایسه جعلی، مقایسه نامنسجم

مثال 1:

کلم بروکلی در مقایسه با شکلات چربی به مراتب کمتری دارد!

شرح: با این که می توان هم کلم بروکلی و هم شکلات را خوراکی به حساب آورد، مقایسه کردن میزان چربی این دو، بدون در نظر دریافت طعم شان، مقایسه مع الفارق است.

مثال 2:

شاید مذهب درباره چند مسئله اشتباه نموده باشد، اما علم درباره مسائل به مراتب بیشتری اشتباه نموده است!

شرح: در این مثال روشی برای کسب دانش (علم) با نظام اعتقادی (مذهب) مقایسه شده است. فرق اساسی این دو این است که ساختار مذهب بر اساس یافته ها و مدارک جدید تغییر نمی کند. حتی اگر هم تغییر کند، تفسیر غلط انسان عامل این اشتباه در نظر گرفته می گردد. کلیت علم بر پایه ارتقای ایده ها برای رسیدن به حقیقت و در برخی موارد، دور ریختن نظریاتی که اشتباه بودنشان ثابت شده، بنا شده است. همچنین ادعاهای مطرح شده در مذهب همه اثبات ناپذیرند، یعنی اشتباه بودنشان را نمی گردد ثابت کرد. بنابراین مقایسه کردن علم با مذهب بر اساس اشتباهاتی که در گذشته اتفاق افتاده مقایسه مع الفارق است.

استثنا: می توان سر این که آیا دو چیز واقعاً به هم ربط دارند یا نه بحث کرد.

هدایت: مقایسه ها (هر نوع مقایسه ای) اغلب از لحاظ منطقی کمبود دارند. پیش از پذیرفتن مقایسه به عنوان مدرک، خوب درباره اش فکر کنید.

منابع:

Dowden, B. H. (1993). Logical Reasoning. Bradley Dowden.

ترجمه ای از:

Logically Fallacious