چرا تهرانی ها عادت نداشتند گل بخرند؟ - وبلاگ ماریانا

به گزارش وبلاگ ماریانا، تا 100 سال پیش تهران سراسر پوشیده از باغ و دار و درخت بود، اما گل و گل کاری و پیشکش دادن و هدیه گرفتن گل چندان مرسوم نبود. تعارف که نداریم، اهالی تهران قدیم به گل رغبتی نداشتند و آن را لوکس و بی مصرف می دانستند، از این رو گل هدیه دادن و گل گرفتن و حتی فروش گل در تهران قدمت شگفت انگیزی ندارد.

به گزارش همشهری آنلاین، اولین بار در دوره مظفرالدین شاه چشم مرکز نشینان به جمال گل روشن شد. شاه بیمار هر بار که به فرنگ می رفت، چشمش به شاهکار های فرنگی می افتاد و مدهوش می شد. او در یکی از سفرهایش نتوانست از محوطه گل کاری شده و زیبای کاخ ورسای چشم بردارد و از امپراتور فرانسه خواست که زبده ترین باغبانشان را روانه دارالخلافه کند تا باغی، چون ورسای را برایش بسازد.

گل صدتومنی!

در پی درخواست شاه، ژرژ پطرویا، باغبان زبردست فرانسوی، به ایران آمد تا فضای گل کاری شده ای در محدوده کاخ گلستان ایجاد کند. پطرویا پیاز چند گل خوشبو را از فرنگ به تهران آورد و در محوطه کاخ گلستان کاشت. مدتی بعد مظفرالدین شاه که در محوطه کاخ گردش می کرد و از بوی دلنشین گل ها سرمست شده بود، خدم و حشم را صدا کرد و منشا عطر را جویا شد. همگی با دست گل هایی را نشان دادند که پطرویا به تازگی کاشته بود. شاه که به شدت تحت تاثیر عطر گل قرار گرفته و از خود بی خود شده بود 100 تومان به پطرویا پاداش داد. خبر این پاداش مثل توپ در تهران صدا کرد و از آن به بعد آن گل که نام اصلی اش پئونی است، به گل صد تومنی معروف شد.

ارامنه؛ نخستین گل فروشان

در تهران قدیم مردم چندان دل بستگی ای به خرید گل نشان نمی دادند و گمان می کردند، چون گل زیاد دوام نمی آورد و زود پژمرده می گردد، گل خریدن پول هدر دادن است و آدم دوراندیش چنین کاری نمی کند! از این رو خرید و فروش گل در تهران متداول نبود. بین اقوام مختلف که در تهران زندگی می کردند ارامنه گل فروشی را در تهران باب کردند. ژرژیک ها خانواده ای ارمنی تبار بودند که از ترکیه به ایران کوچ نموده بودند و نخستین گل فروشی تهران را در سال 1310 خورشیدی در چهارراه کُنت (تقاطع خیابان لاله زار و منوچهری) دایر کردند.

جعفر شهری در کتاب طهران در قرن سیزدهم آورده: اولین گلفروشی به وسیله شخصی ارمنی به نام ژرژیک در چهارراه کنت بود که به آن جرجیک می گفتند. ارامنه گل دادن و گل گرفتن را امری پسندیده می دانستند. عمده ترین مشتریان این دکه کاردار های سفارتخانه ها بودند بعد ها تهرانی ها برای آنکه از قافله عقب نمانند دکه هایی را در اطراف منطقه شاه آباد، حد فاصل مخبرالدوله و بهارستان و قوام السلطنه، تاسیس کردند که بیشتر مشتریانشان سران حکومتی و درباری بودند. اما سایر مردم به دلایلی، چون فقر مالی یا فرهنگی به گلفروشی ها روی خوش نشان نمی دادند.

گل فروشی به جای پمپ بنزین

3 دهه بعد از افتتاح ژرژیک، گل فروشی زعیم، دومین گل فروشی تهران، در خیابان پاستور، نزدیک کاخ مرمر، باز شد و با گذر ایام یک طرف میدان را از آن خود کرد. ماجرای راه اندازی این گل فروشی را از زبان علی زعیم، فرزند زعیم بزرگ، بخوانید: پدرم از سال 1319 موسسه کشاورزی زعیم را راه انداخت، اما قصد نداشت مغازه گل فروشی داشته باشد. در پشت فروشگاه، خانه ای خرید که محل سکونت خانواده اش بود. بعد ها صاحب ملک روبه روی این مکان تصمیم گرفت زمینش را به ایستگاه پمپ بنزین تبدیل کند و پدرم به سبب ناامنی و آلودگی ای که پمپ بنزین در این منطقه ایجاد می کرد، به هر قیمتی که بود این ملک را خرید و به مرور زمان آن را به گل فروشی تبدیل کرد.

زعیم بزرگ که اصالتا کاشانی بود، این میراث را برای پسرانش به جا گذاشت. گل فروشی زعیم همچنان یکی از قطب های مهم گل و گیاه در تهران است و به دلیل نزدیکی به کاخ ریاست جمهوری، مهم ترین مشتریانش سیاستمداران، وزرا و نمایندگان مجلس هستند.