باور کردنی نیست اما شما روی کوهی از طلا ایستاده اید - وبلاگ ماریانا

به گزارش وبلاگ ماریانا، یورونیوز نوشت: اگر غلظت فلزات گران بهای موجود در پوسته زمین به همان مقدار مقدار موجود در هسته آن می بود، آن وقت بود که دیگر نمی توانستیم نام گران بها را بر روی بسیاری از فلزات بگذاریم.

در حالی که مشغول خواندن این متن هستید، می توان گفت که شما روی یک معدن طلا ایستاده اید. بر اساس محاسبات صورت گرفته، آنقدر طلا در کره زمین هست که می توان سرتاسر سطح این سیاره را تا عمق 50 سانتی متری با طلا پوشاند.

شاید بپرسید که پس چرا طلا آنقدر کمیاب و گران بها است. پاسخ به این پرسش آن است که تقریبا تمام این مقادیر طلا تا هسته کره زمین ته نشین شده است که حتی بلندپروازترین معدنچیان نیز به آن دسترسی نخواهند داشت.

هم اکنون بشر به وسیله عبور امواج لرزه ای ناشی از زمین لرزه می داند که هسته کره زمین عمدتا از فلز آهن و نیکل است. با این حال، ناخالصی هایی هم در آن وجود دارد که با تغییر چگالی معین می شوند. ولی این ناخالصی ها به ندرت شناسایی می شوند؛ مگر اینکه مثل اورانیوم و توریم، انرژی رادیواکتیویته آن ها به شکل گرما آزاد گردد.

با این تفاسیر، مقدار این ناخالصی ها که فلزات گران بها را هم در برمی گیرد، به شکل یک راز سر به مهر به جای مانده بود تا اینکه در سال 2006، گروهی از دانشمندان راهی برای تخمین غلظت آن پیدا کردند.

ساختار مشابه سیارک ها با کره زمین

دانشمندان معتقدند که بعضی سیارک ها در کلیت خود احتمالا ترکیب تقریبا مشابهی با کره زمین دارند، چرا که آن ها نیز از قرص پیش سیاره ای (توده هایی از گرد و غبار و گاز) یکسانی با کره زمین تشکیل شده اند.

پس با مقدار گیری ترکیب شهاب سنگ های موسوم به کندریت کربن دار که از این سیارک ها جدا می شوند، می توان محاسبه کرد که چه مقدار از هر عنصر روی زمین وجود دارد. بنابر این اگر غلظت های موجود در پوسته و گوشته آن را که ما مستقیما در مورد آن ها آگاهی داریم را از آن کم کنید، می بینید که چه مقدار از هر عنصر در هسته آن وجود دارد.

در اینجا مفروضات زیادی را باید در نظر گرفت؛ مضافا اینکه تفاوت هایی در نحوه تکامل زمین و اجرام کوچکتر وجود دارد که شرایط را پیچیده تر می نماید، چرا که در فرایند تکامل یک سیارک امکان فرار شدن بعضی عناصر وجود دارد.

با این وجود، این گروه به سرپرستی پروفسور برنارد وود از دانشگاه مک کواری استرالیا توانست مدلی برای شرح این مسیرهای متفاوت ایجاد نمایند و راهی برای تایید نسبی آن بیایند.

آن ها خاطرنشان ساختند که عناصری که در آهن مذاب حل نمی شوند، در هسته زمین قرار نمی گیرند. در نتیجه، اگر قرار بود سیاره زمین همگن باشد، این عناصر در پوسته زمین بسیار بیشتر از آن چیزی می بود که انتظار داشتیم. با این حساب، این دانشمندان توانستند بعضی از این پدیده های خلاف قاعده در مورد غلظت عناصر در گوشته زمین، که تا پیش از این موجب تعجب زمین شناسان بود، را به خوبی شرح دهند.

نسبت این عناصر در پوسته زمین با نسبت عناصر موجود در شهاب سنگ های مورد استفاده پروفسور برنارد وود و همکارانش از فراوانی مشابهی برخوردار است و این نظریه را تایید می نماید که هر دو از یک ساختار مواد تشکیل شده اند. با این حال، شهاب سنگ ها از نظر عناصری که در آهن حل می شوند بسیار غنی تر هستند، به همین علت واضح است که زمانی که اقیانوس ماگمایی اولیه زمین به هسته آن تبدیل شد، این مواد هم با آن ترکیب شدند.

مقدار طلای موجود در هسته زمین

بر این اساس، پروفسور وود و همکارانش توانستند مقدار هر یک از این عناصر محلول در آهن را تخمین بزنند. به طور طبیعی، واقعا شاید برای کسی اهمیتی نداشته باشد که چه مقدار سرب یا فلز رنیم در هسته زمین محبوس شده است، اما شرایط در مورد فلز طلا فرق دارد. پروفسور وود به بنگاه خبررسانی استرالیا گفت: می توان گفت که بیش از 99 درصد از طلای زمین در هسته آن است.

براساس همین منطق پس سیارک های بازمانده، به ویژه آن هایی که تصور می گردد هسته های مشابه زمین دارند، مقادیر زیادی از این عناصر را در خود جای داده اند. دست یافتن به این سیارک ها بسیار سخت است، اما از حفاری تا هسته زمین آسان تر است، به همین علت است که ناسا کاوشگری را به سمت سیارک سنگین سایکی Psyche فرستاد. اخترشناسان در سال 2020 بنا بر داده های نو از تلسکوپ هابل تخمین زنند که سیارک فلزی سایکی 16 انباشته از فلزاتی به ارزش یک میلیون برابر اقتصاد دنیا باشد.

اگر چنین منبعی از فلزات گرانبها در دسترس قرار گیرد، در نتیجه قیمت ها به شدت کاهش می یابد. همین امر در مورد مواد معدنی به دام افتاده در هسته نیز صدق می نماید. اگر به نحوی طلاهای این سیارک آزاد می شد، دیگر همه ما روی قطعات طلا راه می رفتیم و آن وقت بود که هیچ کس بابت داشتن آن حاضر به پرداخت پول نمی بود.

پروفسور وود گفت: اینکه فکر کنیم تا پایمان را از خانه بیرون می گذاریم تا زانو در طلا فرو می رویم حس خوبی است، اما اگر اینگونه می بود دیگر ارزش امروز را نمی داشت.

مطالعات پروفسور وود در سال های 2005 و 2006 به ترتیب در مجله علمی علوم زمین و سیاره ای و مجله علمی طبیعت منتشر شد. ارجاعات به این مقالات نشان می دهد که یافته های این پژوهش همچنان معتبر بوده است.

5858